سيم پيچي موتورهاي الكتريكي، موتورهاي سه فاز و تك فاز را در بر مي گيرد. موتورهاي سه فاز براي كاربردهاي صنعتي و موتورهاي تك فاز براي مصارف خانگي ساخته و پرداخته مي شوند. در اين متن قصد داريم به بررسي مراحل سيم پيچي موتور و فرمول هاي سيم پيچي بپردازيم.
مهمترين مراحل سيم پيچي موتور
براي محاسبه و انجام مراحل سيم پيچي موتور الكتريكي به يك سري اطلاعات و داده ها نياز ميشود. اين معلومات را مي توان متناسب با نوع نياز و از روي پوسته و پلاك موتور به دست آورد.
ساختمان موتورها متشكل شده از دو بخش اصلي ميباشد. استاتور يا بخش ثابت و روتور يا بخش متحرك، تشكيل دهنده ساختار اصلي موتور محسوب ميشوند.
روتور از چهار قسمت محور، حلقههاي انتهايي، هادي و هسته روتور شكل گرفته است. استاتور نيز از سه بخش سيم بندي، هسته و قاب تشكيل شده است. عملكرد الكترو موتورها بر اساس ميدان مغناطيسي صورت ميگيرد.
فرآيند سيم پيچي و سربندي، رسم نقشه و دياگرام، تهيه جدول و انجام محاسبات، برخي از مهمترين مراحل آموزش سيم پيچي موتور به شمار ميروند.
اطلاعات مورد نياز براي انجام مراحل سيم پيچي موتور
تعداد فازها و شيارهاي استاتور: تعداد شيارهاي استاتور روي پوسته موتور با حرف Z نشان داده مي شود. همچنين، حرف M نشان دهنده تعداد فازها اعم از سه فاز يا تك فاز مي باشد. حرف y گام قطبي (فاصله ميان قطب و مركز بر اساس تعداد شيار) و yz گام سيم بندي (فاصله ميان دو بازوي كلاف بر اساس تعداد شيار) الكترو موتور را نشان ميدهند.
P يا تعداد قطبهاي موتور: غالبا P تعداد قطب هاي موتور الكتريكي اعم از سه فاز يا يك فاز مشخص شده است. در صورتي كه اين امر معين نشده باشد، با استفاده از سرعت روتور حك شده بر روي پلاك، ميتوان تعداد قطبها را مشخص نمود.
تعداد كلافهاي لازم: در فرآيند سيم پيچي موتورهاي الكتريكي تعداد كلافهاي فازها با هم برابر و مجموع حلقههاي كلاف هم يكسان در نظر گرفته ميشود. غالبا تعداد كلاف هاي فاز با اعدادي مانند يك، دو، سه و ... مشخص ميگردند.
روش هاي مختلف سيم پيچي موتور
سيم پيچي كلافهاي الكترو موتورها به دو صورت كلاف متحد المركز و كلاف مساوي انجام مي شود. در صورتي كه مركز كلاف ها در يك نقطه و گام كلاف ها متفاوت باشد، سيم پيچي كلاف متحد المركز است. نقشه اين نوع سيم پيچيها به شيوه مدور و گسترده رسم ميگردد. در روش سيم پيچي كلاف مساوي، تعداد دور و سيم بندي كلاف ها كاملا برابر و يكسان ميباشد.
از ديگر مراحل سيم پيچي موتور الكتريكي، سربندي كلافها بوده كه شامل دو نوع سربندي اتصال دور و اتصال نزديك ميشود. در صورت فاصله نداشتن كلافهاي يك فاز از يكديگر، از اتصال دور و در صورت فاصله داشتن كلافها در حدود يك گام قطبي، از روش سربندي اتصال نزديك استفاده ميكنند.
در ادامه فرآيند سيم پيچي و پس از سربندي كلافها، دو سر سيم از هر فاز به خارج از موتور به منظور اتصال به شبكه برق كشيده ميشوند. براي اتصال سيم پيچها به شبكه برق، به شش ترمينال در جعبه اتصال نياز ميباشد.همچنين، اتصال سيم پيچ ها به شيوه مثلث يا ستاره صورت ميگيرد.
در ادامه مراحل سيم پيچي موتور الكتريكي، انتهاي فاز سه را با حرف z و ابتداي فاز را با w، انتهاي و ابتداي فاز دوم را با حرف هاي y و v و ابتدا و انتهاي فاز اول را با u و x نشان ميدهند.
فرمول هاي سيم پيچي موتور
فرمول محاسبه تعداد دور موتور از رابطه ns=۶۰.f/p به دست ميآيد. حرف p تعداد قطب هاي موتور و حرف f فركانس برق شهر را نشان ميدهند. تعداد قطبهاي موتور از طريق رابطه p=۶۰*f/ns محاسبه ميگردد.
محاسبه گام قطبي از رابطه z/۲p به دست ميآيد. براي به دست آوردن و محاسبه زاويه الكتريكي ميان دور شيار مجاور، از فرمول aez=p/z استفاده ميشود.
با توجه به حساس و تخصصي بودن سيم پيچي موتور انجام هرگونه اشتباه در اين پروسه، مي تواند سيم پيچي موتور را با مشكلات مختلفي مواجه كند. بنابراين توصيه ميكنيم پيش از اقدام به سيم پيچي موتور مهارتهاي لازم را از طريق شركت در دورههاي آموزش سيم پيچي به دست آوريد.
آموزشگاه فني پارس يكي از بهترين آموزشگاههاي برگزار كننده دورههاي سيم پيچي در كشور است كه به صورت تخصصي، عملي، پروژه محور و زير نظر اساتيد متخصص اقدام به برگزاري دورههاي فوق مينمايد.
اين آموزشگاه دورههاي متعددي در زمينه برق و الكترونيك برگزار مينمايد. آموزش تابلو روان، آموزش برق صنعتي، آموزش پي ال سي پيشرفته ، آموزش برق خودرو فني حرفه اي بخش كوچكي از دورههاي برگزار شده در اين مركز ميباشد.
براي كسب اطلاعات بيشتر درباره دورههاي اين آموزشگاه ميتوانيد به وب سايت آموزشگاه/https://amoozeshgahfanni.com مراجعه نماييد. همچنين جهت دريافت مشاوره رايگان با شماره ۰۲۱۶۶۱۲۲۹۰۸ تماس حاصل كنيد.
منبع: مراحل سيم پيچي موتور